Ποιά είναι η νέα διαδικασία δημοσίευσης και κήρυξης διαθήκης ως κυρίας.
Ένα από τα βασικά σημεία που αναμένεται να αλλάξουν στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με τον Ν. 5221/2025 (Α΄ 133/28-7-2025), ο οποίος έχει τροποποιήσει σειρά διατάξεων του ΚΠολΔ, αφορά την διαδικασία δημοσίευσης διαθήκης και την κήρυξη αυτής ως κυρίας.
Τι ίσχυε μέχρι σήμερα.
- Μέχρι σήμερα η δημοσίευση διαθήκης γινόταν από τον δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου που αυτή καταχωρείτο.
- Σε περιπτώσεις δημοσίευσης διαθήκης από προξενική αρχή αυτή γινόταν από τον πρόξενο που συνέτασσε και υπέγραφε το πρακτικό και σε περίπτωση ιδιόγραφης διαθήκης, αυτό υπογραφόταν και από εκείνον που την παρέδιδε.
- Η κήρυξη ιδιόγραφης διαθήκης ως κυρίας γινόταν με πράξη του αρμόδιου για τη δημοσίευσή της δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου, αν είχε πιθανολογηθεί η γνησιότητα της γραφής και της υπογραφής του διαθέτη.
- Όταν με την ιδιόγραφη διαθήκη οριζόταν αποκλειστικός κληρονόμος πρόσωπο που δεν ήταν σύζυγος του διαθέτη ή δεν είχε με τον διαθέτη συγγενική σχέση τουλάχιστον τέταρτου βαθμού, διατασσόταν γραφολογική πραγματογνωμοσύνη προκειμένου να αποδειχθεί η γνησιότητα της γραφής και της υπογραφής του διαθέτη.
Να τονίσουμε στο σημείο αυτό πως η δημοσίευση και η κήρυξη διαθήκης ως κυρίας θα εξακολουθούν να γίνονται σύμφωνα με τις προισχύουσες διατάξεις μέχρι και την 31η.12.2025, καθώς οι νέες διατάξεις θα τεθούν σε εφαρμογή και ισχύ από την 1η.1.2026.
Τι θα ισχύει από 1/1/2026.
- Με τις νέες ρυθμίσεις η δημοσίευση της διαθήκης θα γίνεται εφεξής από Συμβολαιογράφους και το πρακτικό της θα καταχωρείται σε πλατφόρμα που θα διαχειρίζονται οι Συμβολαιογραφικοί Σύλλογοι «Μητρώο Διαθηκών».
- Στην περίπτωση δημοσίευσης διαθήκης από προξενική αρχή, αρμόδιος για την κήρυξη αυτής ως κυρίας θα είναι εφεξής συμβολαιογράφος που θα ορίζεται μέσω της πλατφόρμας του Μητρώου Διαθηκών.
- Η κήρυξη δημοσιευθείσας ιδιόγραφης διαθήκης ως κύριας στο εξής θα γίνεται από τον συμβολαιογράφου που την δημοσίευσε, υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών θα παρίσταται μετά πληρεξουσίου δικηγόρου και με δύο (2) μάρτυρες, οι οποίοι θα βεβαιώνουν τη γνησιότητα της γραφής και της υπογραφής του διαθέτη.
- Πλέον όταν με ιδιόγραφη διαθήκη ορίζεται αποκλειστικός κληρονόμος πρόσωπο που δεν είναι σύζυγος του διαθέτη ή πρόσωπο, με το οποίο ο διαθέτης έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή δεν έχει με τον διαθέτη συγγενική σχέση τουλάχιστον τέταρτου βαθμού, ο αιτών υποχρεούται να προσκομίζει ενώπιον του αρμόδιου συμβολαιογράφου γραφολογική πραγματογνωμοσύνη, που θα αποδεικνύει την γνησιότητα της γραφής και της υπογραφής του διαθέτη. Ακολούθως, πρακτικό δημοσίευσης κοινοποιείται από τον συμβολαιογράφο στο ελληνικό Δημόσιο το αργότερο δέκα (10) ημέρες από την επομένη της κήρυξης της διαθήκης ως κύριας.
Εν κατακλείδι, οι νέες διατάξεις θα δίνουν την δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους κληρονόμους να προβούν στην δημοσίευση και στην κήρυξη της διαθήκης ως κυρίας μέσα σε ένα πολύ πιο γρήγορο χρονικό διάστημα και με πολύ μεγαλύτερη ευκολία, αποφεύγοντας έτσι την χρονοβόρα δικαστική διαδικασία που ίσχυε μέχρι σήμερα.
Παναγιώτης Οικονόμου
Ασκούμενος Δικηγόρος